David Bain is vrij

In NZ is onlangs een mega-proces afgesloten dat je een beetje kan vergelijken met een mix tussen de Puttense moordzaak (qua gerechtelijke dwaling) en het proces van OJ Simpson (qua media aandacht). De uitkomst is dat de verdachte, David Bain, 13 jaar ten onrechte in de gevangenis heeft gezeten, en geheel naar NZ'se "no worries" traditie waarin aangedaan onrecht niet wordt rechtgezet, waarschijnlijk geen recht heeft op compensatie.

Het begon allemaal al in 1994 (voor een idee hoe lang geleden dat was: toen stond "dromen zijn bedrog" van Marco Borsato op 1). Bain, 22 jaar oud, komt terug van zijn krantenwijk en belt ongeveer een kwartier nadat hij thuis is gekomen naar de hulpdiensten met de mededeling dat zijn hele gezin (vader, moeder, broer (14) en twee zussen (18 en 19) dood is. Als de hulpdiensten en de politie arriveren vinden ze een gruwelijk tafereel. De zussen en ouders zijn in hun slaap doodgeschoten door een geweer met demper, en de broer die blijkbaar wakker werd heeft gevochten voor zijn leven voordat hij door zijn hoofd werd geschoten.

De politie vond David in de foetushouding op de grond, terwijl hij een "gespeelde" angstaanval had. Het geweer lag naast de vader, maar er zaten bloederige vingerafdrukken van David op. Ook was het erg verdacht dat David pas een kwartier na thuiskomst de hulpdiensten belde. Het werd dus al snel duidelijk dat David de dader was. Zo duidelijk, dat de politie maar halfgebakken bewijs heeft verzameld. Ook getuigen die zich meldden met feiten die de vader een goed motief zouden geven werden niet eens gehoord, want ze zouden die rotzak van een David krijgen en alles wat daarbij in de weg stond werd gemakshalve maar genegeerd. Ze hebben bijvoorbeeld niet David's en de vader's handen op schotresten gecontroleerd, terwijl dat door een rekruut wel werd voorgesteld maar dat was niet nodig, zeker niet als het voorstel van een rekruut komt natuurlijk. Na 2 weken hebben ze op verzoek van de rest van de familie het huis in brand gestoken waardoor elk verder bewijs vernietigd is.

Een paar maanden later wees de jury van een spraakmakend proces David als de schuldige aan. David werd veroordeeld tot levenslang en mocht niet vrijkomen binnen 16 jaar. Dat zou hem leren, heel Nieuw Zeeland tevreden.

Heel Nieuw Zeeland? Nee, een klein aantal medestanders (waaronder een ex-lid van het nationale rugby team, zeg maar de NZ'se Frank Rijkaard) is voor zijn onschuld blijven vechten. Er waren namelijk te veel vraagtekens bij het originele proces.

Zo heeft de jury nooit gehoord dat de 18-jarige zus als prostituee werkte, en volgens haar collega's precies dat weekend haar familie zou confronteren met dat ze vanaf haar 11de misbruikt was door haar vader. Of dat de vader de weken voorafgaand aan het drama steeds depressiever werd en een leerling op school (hij was leraar) geslagen had. En dat David de weken voorafgaand aan het proces goedgeluimd was en het goed met zijn familie kon vinden.

Met andere woorden: de vader had een dijk van een motief, en David niet echt. Maar doordat al het bewijs naar David wees, en David zelf alle charisma ontbrak en daardoor een mooie slechterik was, had de politie niet echt bewijs verzameld dat de vader als dader zou uitsluiten.

Jaren en jaren zijn zijn supporters keer op keer in hoger beroep gegaan bij het hooggerechtshof van NZ, zelfs tot aan het hooggerechtshof in Londen aan toe, maar of ze wilden de zaak niet eens horen, of ze concludeerden dat er met het politieonderzoek niets mis was. Tot in 2007. Toen heeft het hooggerechtshof in Londen het politieonderzoek verpletterd, bevolen dat Bain vrij zou komen en dat het proces over moest. En meteen het OM van NZ geadviseerd zich af te vragen of, gezien de staat van de bewijzen (heel veel monsters e.d. zijn na het eerste proces vernietigd), ze überhaupt nog wel het proces wilden voeren.

Het OM was natuurlijk niet van plan om de eigen blunders toe te geven en hebben dus de arme David weer opnieuw vervolgd en alles weer opgerakeld. De zaak heeft in totaal 3 maanden geduurd, bijna het hele journaal in beslag genomen, en vele miljoenen aan belastinggeld gekost, waarna de jury tot de enige mogelijke conclusie kwam: er was "reasonable doubt", dus David werd vrijgesproken bij gebrek aan bewijs.

Wil dat zeggen dat hij inderdaad onschuldig is? Geen idee. Maar de politie is met deze zaak zo onzorgvuldig omgegaan, dat er geen ander oordeel mogelijk was. Half NZ denkt nog steeds dat hij schuldig was en vindt het een schandaal dat hij nu de dans vroegtijdig ontsprongen is, en de andere helft vindt dat er eindelijk gerechtigheid is. De ingezonden brieven in de krant gaan over bijna niets anders.

Intussen kan David compensatie aanvragen voor de tijd die hij onterecht in de gevangenis heeft gezeten. Alleen, er is een klein probleempje. In NZ is het namelijk zo dat je in strafzaken onschuldig bent totdat je schuld bewezen is, maar als het om compensatie gaat ben je schuldig totdat je onschuld bewezen is (bv. door DNA testen e.d.) . Nu is bijna al het bewijs door de politie vernietigd dus David kan nooit meer zijn onschuld bewijzen. Komt dat de staat even goed uit!

Was David inderdaad de berekenende jongeman die zijn familie vermoord heeft, of was de incest plegende vader de dader die daarna de hand aan zichzelf sloeg? We zullen het nooit weten...